W ostatnim czasie dość często widzimy w mediach grupy turystów, którzy w samej bieliźnie, z gołymi torsami zmierzają do schronisk górskich lub zanurzają się w lodowatej wodzie.
Czy to dobrze? Czy to zdrowo?
Tak. Zimno jest zdrowe. Ale czy dla wszystkich?
Zaleca się nie tylko hartowanie ciała, ale dla zdrowa istotne jest przybywanie w chłodnych pomieszczeniach, zaleca się spanie w temperaturze ok 18 stopni, a nie 22 st.
Bo tak jest zdrowo.
A zimno w medycynie?
Najstarsze dane są odnotowane na papirusie i pochodzą z roku 2500 p.n.e. (zimna woda, śnieg, lód).
Jego właściwości znane i praktykowane są od dawna. To okłady, kompresy, co stosuje się do dziś.
A leczenie zimnem?
Zimno działa na organizm wielokierunkowo. Działa:
–przeciwzapalnie,
-zmniejsza ból,
– zmniejsza metabolizm,
– osłabia impulsy z włókien nerwowych.
Stosowane jest w leczeniukontuzji u sportowców nawet w leczenie zabiegowym, np. przez dermatologów przy usuwaniu np. brodawek.
To tak zwana kriochirurgia.
Pierwszą komorę kriogeniczną na ciekły azot wybudował Japończyk, a w Polsce metoda dostępna jest od lat 70. XX wieku.
Zimno działa na układ hormonalny i immunologiczny.
Wydzielają się endorfiny.
Podczas schładzana dochodzi do:
-wzrostu aktywności receptorów zimna,
-obkurczenia naczyń krwionośnych,
-spadku aktywności neuronów ruchowych,
-zwolnienia przewodnictwa w nerwach,
-spadku aktywności włókien nerwowych.
To skutkuje zmniejszeniem odczuwania bólu, zmniejszeniem liczby obumierających komórek na skutek niedotlenienia, obniżeniem napięcia mięśni.
Późniejszy efekt– po około 30 min od schładzania dochodzi do rozszerzenia naczyń, czyli poprawia się ukrwienie – występują większy dostęp tlenu i miejscowe przekrwienie.
Aby leczyć się zimnem, zaleca się stopniowe przystosowywanie się, czyli kilku sekundowe zimne prysznice (czas można stopniowo wydłużać), okłady z lodu, śniegu, lub krioterapię miejscową, bądź w komorze, gdzie temperatura to ok -150 st.
Jakie są zagrożenia i p/wskazania
-Patologiczna reakcja na zimno wyzwalająca zimne aglutyniny- krioglobulinemia.
– hemoglobinuria,
-Zmniejszona reakcja odczuwania bodźców czucia temperatury (jamistość rdzenia)
-Głębokie oparzenia,
-Choroba wieńcowa (zimno może być szokiem dla tt wieńcowych),
-Nadciśnienie tętnicze,
-Anemia,
-Wiek-dzieci do 10 r życia nie powinny korzystać z kriokomory.
Wskazane do kriokomory:
-Choroby zwyrodnieniowe narządu ruchu,
-Zespoły bólowe kręgosłupa,
-Przykurcze stawów, mięśni,
-Schorzenia neurologiczne m inn. Choroba Parkinsona czy niedowład po udarze mózgu.
Zimno leczy, ale, aby efekt terapeutyczny osiągnąć, a nie zaszkodzić, zawsze konieczna jest konsultacja z lekarzem.