Współwystępowanie chorób serca i mózgu to niezwykle częsty problem pacjentów zarówno kardiologicznych, jak i neurologicznych.
Choroby serca, zwane cichymi zabójcami, są w Europie powodem zgonów u 42% kobiet i 38% mężczyzn powyżej 75. roku życia.
Są jednymi z najbardziej rozpowszechnionych problemów zdrowotnych osób starszych.
Śląski Uniwersytet Medyczny wielokrotnie organizował konferencje naukowe „Serce – Mózg”, w którym uczestniczyli neurolodzy i kardiolodzy, dając wyraz powiązaniu tych problemów.
Czynniki ryzyka chorób serca to:
- wiek,
- palenie papierosów,
- przewlekły stres,
- mała aktywność ruchowa,
- otyłość,
- nadciśnienie,
- cukrzyca,
- nieprawidłowe stężenie lipidów i lipoprotein.
A konsekwencje neurologiczne?
- Najczęstszym powikłaniem chorób serca jest UDAR MÓZGU, zarówno pochodzenia zatorowo-zakrzepowego, jak i krwotocznego.
Zatorowy mechanizm udaru mózgu jest konsekwencją zaburzeń rytmu serca (migotanie przedsionków). Ryzyko takiego udaru w tym przypadku jest 5-krotnie większe.
- Największe, bo aż 17 krotnie większe ryzyko udaru niedokrwiennego, jest w przypadku migotania przedsionkówna podłożu reumatycznej wady zastawkowej.
- Przetrwały otwór owalny predysponuje do powstania udaru niedokrwiennego.
- Sztuczne zastawki są odpowiedzialne za większość udarów zatorowych.
- Bakteryjne zapalenie mięśnia sercowego bardziej predysponuje do udaru krwotocznego.
- Sen – u osób starszych mogą występować zaburzenia rytmu serca i wzrost ciśnienia tętniczego krwi w fazie REM, jako konsekwencja zmian aktywności układu współczulnego. Istnieje hipoteza, że może to być przyczyną skurczu naczyń wieńcowych. To z kolei predysponuje do udaru zatorowego.
Potwierdzeniem tej hipotezy mogłaby być stosunkowo duża liczba udarów mózgu objawiających się rano, po przebudzeniu.
-Osoby, które przybyły zawał mięśnia sercowego należą do grupy największego ryzyka udaru.
2. Zaburzenia rytmu serca mogą powodować zmniejszenie pojemności minutowej serca a w konsekwencji OMDLENIA oraz ENCEFALOPATIĘ.
Mózgowy przepływ może zmniejszać się w wyniku arytmii (bradykardii) lub być konsekwencją niewydolności serca, aczkolwiek niej jest to bezpośredni związek. Dochodzi natomiast do zmian mózgowej autoregulacji, spowodowanej dysfunkcją nerwu błędnego.
3. OTĘPIENIE – czy ma związek z chorobami serca?
Tak.
Otępienie naczyniopochodne ma związek z powstawaniem licznych ognisk niedokrwiennych mózgowia, może być konsekwencją niedrożności naczyń na tle zatorów, nadciśnienia.
Jest to bardzo częsty rodzaj zaburzeń otępiennych u pacjentów neurologicznych, z symptomatologią choroby Alzheimera, ale bez kryteriów dla jej rozpoznania.
4. ZAWROTY GŁOWY to bardzo częsty problem chorych na nadciśnienie tętnicze, pojawiający się na skutek zbyt gwałtownego spadku ciśnienia lub słabej kontroli stosowanego leczenia.
Konsekwencją takich sytuacji jest zbyt słaby przepływ mózgowy i efektem bywają upadki i urazy.
To najczęstsze problemy neurologiczne osób z chorobami kardiologicznymi, na które warto zwracać uwagę, bo powodują poważne problemy zdrowotne i rzutują na cały organizm.
