
W codziennym życiu spotykamy się z wieloma sytuacjami, które mogą wywoływać silne emocje i stres. U wielu osób niektóre z nich mogą prowadzić do omdleń.
Omdlenie
Omdlenie (syncope), to nagła, krótkotrwała utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem przepływu krwi do mózgu. Aby zrozumieć, dlaczego może do tego dojść w sytuacjach stresowych, warto przyjrzeć się bliżej kilku kluczowym mechanizmom fizjologicznym.
Układ Nerwowy a Stres
Gdy doświadczamy silnego stresu, nasz układ nerwowy reaguje na różne sposoby.
Stres aktywuje współczulny układ nerwowy, który przygotowuje ciało do reakcji „walcz lub uciekaj”. W tej sytuacji dochodzi do przyspieszenia tętna, rozszerzenia źrenic i uwalniania adrenaliny, która pomaga nam szybko reagować na zagrożenie.
Jednakże, u niektórych osób intensywne emocje mogą prowadzić do reakcji odwrotnej, zwanej reakcją wazowagalną.
Reakcja Wazowagalna
Reakcja wazowagalna jest jedną z najczęstszych przyczyn omdleń wywołanych emocjami. Polega ona na nagłym pobudzeniu nerwu błędnego (nervus vagus), który jest częścią przywspółczulnego układu nerwowego. Aktywacja tego nerwu powoduje:
- Rozszerzenie naczyń krwionośnych: co prowadzi do spadku ciśnienia krwi.
- Zmniejszenie tętna: co może powodować, że serce nie pompuje wystarczającej ilości krwi do mózgu.
Kiedy mózg nie otrzymuje wystarczającej ilości krwi i tlenu, może dojść do chwilowej utraty przytomności.
Czynniki Wywołujące
Reakcja wazowagalna może być wywołana przez różne czynniki emocjonalne, takie jak:
- Strach: nagłe, silne przerażenie. Kilkakrotnie spotkałam pacjentów mdlejących u stomatologa, u jednego nawet wystepowały napady padaczkowe,
- Ból: intensywny ból może wywołać taką reakcję.
- Widok krwi: u niektórych osób widok krwi lub urazów może prowadzić do omdlenia. Częsta sytuacja przy pobieraniu krwi.
- Stres emocjonalny: np. silny smutek, złość czy nawet nadmierna radość ( omdlenia po usłyszeniu złej wiadomości, omdlenia na koncertach rockowych).
Prewencja i Postępowanie
Jeśli jesteś osobą, która ma tendencję do omdleń w sytuacjach stresowych, istnieje kilka kroków, które możesz podjąć, aby tego uniknąć:
- Unikanie wyzwalaczy: jeśli wiesz, co wywołuje Twoje omdlenia, staraj się unikać tych sytuacji lub przygotować się na nie.
- Techniki relaksacyjne: regularne praktykowanie technik relaksacyjnych, takich jak medytacja, głębokie oddychanie czy joga, może pomóc w redukcji stresu.
- Hydratacja: dbaj o odpowiednie nawodnienie organizmu, co może pomóc w utrzymaniu ciśnienia krwi.
- Szybka reakcja: jeśli poczujesz zawroty głowy lub inne symptomy omdlenia, połóż się i podnieś nogi do góry, aby poprawić przepływ krwi do mózgu.
- Jeżeli te sposoby są mało skuteczne – doraźnie lek uspokajający (benzodwuazepina (Relanium, Oxazepam), lub alprazolam ( Xanax, Lorafen, Neurol).
Leki są na receptę więc do stosowania po konsultacji z lekarzem.
Omdlenia związane ze stresem mogą być przerażające, ale zrozumienie mechanizmów, które za nimi stoją, oraz podjęcie odpowiednich działań prewencyjnych może pomóc w ich uniknięciu i zrozumieniu reakcji swojego organizmu.
1 komentarz “Stres a omdlenia”
Bardzo ciekawy wpis. Co prawda nie zdarzylo mi sie nigdy zemdlec ale wielokrotnie na skutek panicznego lęku mialem uczucie ze to za chwile nastąpi. Takie ataki towarzysza mi przez wiekszosc doroslego zycia, mimo podjecia psychoterapii.