W codziennym życiu spotykamy się z wieloma sytuacjami, które mogą wywoływać silne emocje i stres. U wielu osób niektóre z nich mogą prowadzić do omdleń.
Omdlenie
Omdlenie (syncope), to nagła, krótkotrwała utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem przepływu krwi do mózgu. Aby zrozumieć, dlaczego może do tego dojść w sytuacjach stresowych, warto przyjrzeć się bliżej kilku kluczowym mechanizmom fizjologicznym.
Układ Nerwowy a Stres
Gdy doświadczamy silnego stresu, nasz układ nerwowy reaguje na różne sposoby.
Stres aktywuje współczulny układ nerwowy, który przygotowuje ciało do reakcji „walcz lub uciekaj”. W tej sytuacji dochodzi do przyspieszenia tętna, rozszerzenia źrenic i uwalniania adrenaliny, która pomaga nam szybko reagować na zagrożenie.
Jednakże, u niektórych osób intensywne emocje mogą prowadzić do reakcji odwrotnej, zwanej reakcją wazowagalną.
Reakcja Wazowagalna
Reakcja wazowagalna jest jedną z najczęstszych przyczyn omdleń wywołanych emocjami. Polega ona na nagłym pobudzeniu nerwu błędnego (nervus vagus), który jest częścią przywspółczulnego układu nerwowego. Aktywacja tego nerwu powoduje:
- Rozszerzenie naczyń krwionośnych: co prowadzi do spadku ciśnienia krwi.
- Zmniejszenie tętna: co może powodować, że serce nie pompuje wystarczającej ilości krwi do mózgu.
Kiedy mózg nie otrzymuje wystarczającej ilości krwi i tlenu, może dojść do chwilowej utraty przytomności.
Czynniki Wywołujące
Reakcja wazowagalna może być wywołana przez różne czynniki emocjonalne, takie jak:
- Strach: nagłe, silne przerażenie. Kilkakrotnie spotkałam pacjentów mdlejących u stomatologa, u jednego nawet wystepowały napady padaczkowe,
- Ból: intensywny ból może wywołać taką reakcję.
- Widok krwi: u niektórych osób widok krwi lub urazów może prowadzić do omdlenia. Częsta sytuacja przy pobieraniu krwi.
- Stres emocjonalny: np. silny smutek, złość czy nawet nadmierna radość ( omdlenia po usłyszeniu złej wiadomości, omdlenia na koncertach rockowych).
Prewencja i Postępowanie
Jeśli jesteś osobą, która ma tendencję do omdleń w sytuacjach stresowych, istnieje kilka kroków, które możesz podjąć, aby tego uniknąć:
- Unikanie wyzwalaczy: jeśli wiesz, co wywołuje Twoje omdlenia, staraj się unikać tych sytuacji lub przygotować się na nie.
- Techniki relaksacyjne: regularne praktykowanie technik relaksacyjnych, takich jak medytacja, głębokie oddychanie czy joga, może pomóc w redukcji stresu.
- Hydratacja: dbaj o odpowiednie nawodnienie organizmu, co może pomóc w utrzymaniu ciśnienia krwi.
- Szybka reakcja: jeśli poczujesz zawroty głowy lub inne symptomy omdlenia, połóż się i podnieś nogi do góry, aby poprawić przepływ krwi do mózgu.
- Jeżeli te sposoby są mało skuteczne – doraźnie lek uspokajający (benzodwuazepina (Relanium, Oxazepam), lub alprazolam ( Xanax, Lorafen, Neurol).
Leki są na receptę więc do stosowania po konsultacji z lekarzem.
Omdlenia związane ze stresem mogą być przerażające, ale zrozumienie mechanizmów, które za nimi stoją, oraz podjęcie odpowiednich działań prewencyjnych może pomóc w ich uniknięciu i zrozumieniu reakcji swojego organizmu.
