Stwardnienie rozsiane (SM) to choroba autoimmunologiczna, dotykającą zwłaszcza osoby młode w wieku około 30 – 40 lat.
Chorują głównie kobiety, ale choroba ta występuje też u mężczyzn.
Na świecie choruje około 2,3 mln osób, w Polsce około 45 tysięcy.
To choroba, której objawy i przebieg bywają bardzo różne i nieprzewidywalne, bo uszkodzenie może dotyczyć różnych struktur układu nerwowego, a od tego uzależnione są objawy.
Wczesne objawy
Typowe dla SM są rzuty choroby, co oznacza przebieg z okresami nasilenia i remisji objawów.
Podobnie wczesne objawy też mogą mieć charakter remitujący.
Co może zauważyć pacjent?
- Jednym z częstszych i dość charakterystycznych objawów są zaburzenia widzenia. Może to być diplopia (podwójne widzenie), widzenie za mgłą lub ból gałki ocznej i nagłe zaniewidzenie czy nawet ślepota, będące objawem zapalenia pozagałkowegonerwu wzrokowego(nerw II).
- Połowiczedrętwienialub osłabienieciała, trwające różnie długo, mające charakter nawracający.
- Zawroty głowyi zaburzenia równowagi,
- Zaburzenia mikcji.Silne parcie i nagłą potrzeba oddania moczu lub nietrzymanie moczu.
- Zaburzenia funkcji poznawczych,problemy z zapamiętywaniem, koncentracją uwagi,
- Zaburzenia nastroju, objawy nerwicowe, mające w tym przypadku tło organiczne (zespół rzekomonerwicowy).
- Skurcze mięśni, zwykle w kończynach dolnych.
- Przewlekłe zmęczenie.
Jak więc widać, wczesne objawy SM są niecharakterystyczne i mogą występować również z wielu innych powodów. Stwierdzenie ich jednak zawsze wymaga konsultacji neurologa.
Co stwierdzi neurolog we wczesnej fazie SM?
To również mogą być bardzo dyskretne odchylenia, więc całe badanie powinno być bardzo szczegółowe i dokładne.
- Brak odruchów brzusznych. To jeden z częstych objawów, ale mogący występować też z wielu innych powodów (wiotkość powłok brzusznych, po zabiegach w jamie brzusznej, po porodzie itp).
- Wygórowane fizjologicznych odruchów bądź ich asymetria.
- Zaburzenia czucia.
- Oczopląs.
- Dysmetria kończyn.
- Odruchy patologiczne.
- Dodatnia próba Romberga.
- Zmiany na dnie oka – przytarcie granic tarczy nerwu wzrokowego.
Czasem objawami mogą być:
– zaburzenie słuchu,
-napad padaczkowy,
– drżenie rąk i zmiana charakteru pisma.
Wielorakość objawów subiektywnych zgłaszanych przez pacjenta oraz różna symptomatologia w badaniu neurologicznym zależne są od miejsca, w którym doszło do uszkodzenia.
Diagnostyka
Zawsze niezbędne będzie wykonanie badania MRI mózgowia lub rdzeniakręgowego, w zależności od stwierdzanych zmian i podejrzenia ich lokalizacji.
Pozostałe badania, które wykonuje się, zlecane są indywidualnie dla każdego pacjenta.
Przebieg choroby
Młodzi pacjenci bardzo obawiają się tego rozpoznania.Wielokrotnie zwracają się do neurologa z zapytaniem: czy to przypadkiem nie jest SM?
Kojarzy się ono z niesprawnością, inwalidztwem, rentą i przegranym życiem.
Tak nie jest.
To, jak wspomniałam, choroba bardzo nieprzewidywalna.
Mam wiele pacjentek, chorujących od kilkudziesięciu nawet lat, aktywnych zawodowo, rodzinnie, spełniających swoje pasje.
Ostatnio wspominałam na fb historię młodej kobiety z SM, której pasją było bieganie, która bierze udział w maratonach – mimo choroby!!!
Inna pacjentka, chorująca od 30 lat, przychodzi do mnie do gabinetu nadal w butach na wysokich obcasach!!!
Więc rozpoznanie to nie wyrok.
Przebiegi są bardzo różne, nie zawsze postępujące.
Wielokrotnie pozwalają na aktywne życie, ale też uzależnione to jest też od samegochorego – trzeba ją zaakceptować, ale nie poddawać się i żyć nadal nie tworzyć sobie samemu ograniczeń.