INR, to inaczej czas protrombinowy. Jego wartość służy do oceny krzepliwości krwi.
To jeden ze wskaźników odznaczanych w badaniu zwanym koagulogramem.
Kiedy warto wykonać?
Leki zmniejszające krzepliwość krwi stosowane są z wielu powodów. Zlecają je zwłaszcza kardiolodzy w chorobach serca, neurolodzy z powodu udarów niedokrwiennych. Stosowany jest też w chorobach naczyń żylnych, w zakrzepicy.
Zakrzepica to choroba ogólnoustrojowa, często rozwija się skrycie nie dając dolegliwości, ale bywa niebezpieczna.
Skutki to zawał serca, udar niedokrwienny mózgu, zator tętnicy płucnej, co może być przyczyną zgonu.
Zakrzepica najczęściej pojawia się w kończynach dolnych, zazwyczaj na podudziach, doprowadzając do upośledzenia krążenia krwi.
Dotyczy głównie żył głębokich, więc pełna nazwa to zakrzepica żył głębokich.
Pewien rodzaj zakrzepicy to zakrzepica w ciąży, a spowodowana jest uciskiem powiększającej się macicy na naczynia krwionośne.
Przyczyny zakrzepicy
To najogólniej rzecz ujmując zaburzenia przepływu krwi, z następowym stanem zapalnym i uszkodzeniem śródbłonka naczyń. W to miejsce przyklejają się płytki krwi, tworząc zakrzep. Zwęża to światło naczynia i upośledza przepływ krwi.
Istnieje ryzyko oderwania się skrzepliny i przedostania się do innych narządów powodując poważne konsekwencje.
Przyczyny to:
-Unieruchomienie np. po złamaniu,
-Napływowość czyli zmiany składu krwi,
-Zmiany w śródbłonku naczyń jako efekt działania czynników zewnętrznych,
-Doustne leki antykoncepcyjne,
-Brak wystarczającej aktywności ruchowej,
-Otyłość,
-Niezdrowy tryb życia.
Objawy
-Ból i obrzęk kończyn dolnych,
-Miejscowe objawy stanu zapalnego (color, dolor, tumor, rubor, functio laesa),
-Czasem gorączka,
-Szybkie męczenie się, zadyszka,
-Zaburzenia widzenia,
TIA -przemijające objawy niedokrwienia mózgu-np. zaburzenia mowy.
Rozpoznanie
-Jednym z ważniejszych w badaniu lekarskim jest skala Wellsa, składająca się z 12 pytań.
-Szereg badań laboratoryjnych w tym:
-Pozom D-dimerów,
-Badanie usg.
Leczenie
-Leki przeciwkrzepliwe: acenokumarol, kwas acetylosalicylowy,
-Leczenie trombolityczne, np. udaru niedokrwiennego mózgu,
-Leczenie operacyjne.
A INR?
To wskaźnik skuteczności acenokumarolu. Wartość prawidłowa u osób zdrowych to 0,8-1,2, natomiast u leczonych- terapeutyczna i pożądana wartość to wynik 2-3.
Od tego wyniku uzależnia się dawkę acenokumarolu.
Większy wynik (np. ok 4) grozi krwotokiem.
To niestety jest dość często obserwowane powikłanie u pacjentów leczonych lekami zmniejszającymi krzepliwość krwi i trafiąjącymi do oddziałów neurologii z krwotokami domózgowymi.
Leczenie tego typu lekami wymaga więc stałego kontaktu z lekarzem leczącym i i dyscypliny własnej pacjenta.
Ostatnio stosowane dość szeroko w zaawansowanej chorobie zakrzepowej leki np. warfaryna, xarelto.
Nie należy ich łączyć z:
-innymi lekami przeciwkrzepliwymi ( np. aspiryną dostępną bez recepty).
-z lekami przeciwgrzybiczymi,
-przeciwwirusowymi,
-przeciwzapalnymi (NLPZ) i przeciwbólowymi,
lekami przeciwpadaczkowymi.
-nie powinno się w czasie ich stosowania pić alkoholu,
Dlatego bardzo ważne jest aby zawsze informować lekarzy o dotychczas stosowanych lekach, nawet tych bez recepty.
Na co zwracać uwagę stosując leki przeciwkrzepliwe?
-Czy nie pojawiaj się zasinienia przy nawet banalnych urazach, czy nie pojawiły się ma krwawienia z nosa lub dziąseł,
-Czy nie zaostrzyły się hemoroidy.
Te objawy mogą świadczyć o zwiększonym ryzyku krwawienia i te sytuacje wymagają wizyty u lekarza w celu ew. korekty leczenia.
Stosowanie xarelto i warfaryny nie wymaga stałego kontrolowania INR, więc tym bardziej konieczna jest samokontrola pacjenta, aby nie doprowadzić do groźnych, nawet dla życia, krwotoków.
Warto też pamiętać że zdecydowanie lepiej jest zapobiegać niż leczyć, czyli dbać o zdrowie i zadbać o zdrowe nawyki.
