WAPŃ. KONSEKWENCJE NIEDOBORU.

Dlaczego w starszym wieku częstsze są złamania kości? Nawet drobny upadek może skutkować no.złamaniem szyjki kości udowej.

Dochodzi też do samoistnych   złamań kręgów a a powodem może  być niedobór wapnia.

To niezwykle istotny  budulec kości ale nie tylko. 

Jego niedobór może być przyczyną zaparć. Czy ktoś o tym wiedział?

Ma dużo większe znaczenie w organizmie i bierze udział w wielu procesach a jego niedobór może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Rola wapnia w organizmie:

• Budulec kości i zębów – aż 99% wapnia w organizmie znajduje się właśnie tam.
  
• Prawidłowa praca mięśni, w tym mięśnia sercowego.
  
• Przewodnictwo nerwowe – wapń umożliwia przekazywanie impulsów nerwowych.
  
• Krzepliwość krwi – bierze udział w procesie krzepnięcia.
  
• Aktywacja enzymów – uczestniczy w wielu procesach metabolicznych.
  

Zapotrzebowanie na wapń (dzienne):

• OSOBY DOROSŁE ZDROWE- 1000 mg.
  
• OSOBY STARSZE POWYŻEJ 65 LAT–1200 mg.
  
• MŁODZIEŻ: 1300 mg – okres intensywnego wzrostu.
  
• KOBIETY W CIĄŻY: 1000–1300 mg (w zależności od wieku).
  

Objawy niedoboru wapnia (hipokalcemii)

Nie są zbyt charakterystyczne, bo są to:

• Drętwienia i mrowienia (zwłaszcza w palcach),
  
• Skurcze mięśni, tężyczka,
  
• Osłabienie kości (osteopenia, osteoporoza),
  
• Zaburzenia rytmu serca,
  
• Zwiększona pobudliwość nerwowo-mięśniowa.
  

Objawy nadmiaru wapnia (hiperkalcemii)

• Zaparcia, nudności, wymioty,
  
• Zwiększone pragnienie i częste oddawanie moczu,
  
• Osłabienie mięśni, senność, zaburzenia świadomości,
  
• Kamica nerkowa,
  
• Zwapnienia tkanek miękkich (przy przewlekłym nadmiarze).

JAK UZUPEŁNIAĆ WAPŃ?

Najlepiej zdrową dietą.

Produkty bogate w wapń:

1. Nabiał – najlepiej przyswajalne źródło wapnia:

• Mleko, jogurt, kefir,
  
• Sery żółte i twarogowe (np. 100 g sera żółtego = ok. 700 mg wapnia!),
  

2. Produkty roślinne:

• Zielone warzywa liściaste (jarmuż, brokuły, natka pietruszki),
  
• Nasiona chia, sezam (szczególnie tahini), mak,
  
• Orzechy (migdały),
  
• Rośliny strączkowe (fasola, soja, ciecierzyca)
  
• Wzbogacone napoje roślinne (np. mleko sojowe z wapniem).
  

3. Inne:

• Ryby z ośćmi (np. sardynki, szprotki),
  
• Wody mineralne bogate w wapń (czytaj etykiety – niektóre mają >300 mg/l),
  
• Jaja.

Co robić, gdy mimo dostatecznej podaży wapnia jego poziom jest za niski?

Prawidłowe stężenie wapnia całkowitego we krwi u osoby dorosłej wynosi

2,1 – 2,6 mmol/l
           czyli 8,5 – 10,5 mg/dl

To wartość obejmująca wapń związany z białkami (głównie albuminą) i wapń wolny (aktywny biologicznie).

Poziom wapnia  zjonizowanego (aktywny) to

1,1 – 1,3 mmol/l
            czyli 4,5 – 5,3 mg/dl

To właśnie ta forma wapnia jest najbardziej istotna dla pracy mięśni, serca i układu nerwowego.

Gdy poziom wapnia jest za niski, być może powodem jest złe jego wchłanianie. Jest tego wiele powodów.

Co może utrudniać wchłanianie wapnia?

• Niedobór witaminy D – niezbędna do wchłaniania wapnia w jelitach,
  
• Nadmierne spożycie fosforanów – np. z napojów typu cola, przetworzonej żywności,
  
• Zbyt dużo błonnika i szczawianów – np. w szpinaku, szczawiu, rabarbarze (wiążą wapń),
  
• Nadmiar soli i białka zwierzęcego – zwiększają wydalanie wapnia z moczem,
  
• Choroby przewodu pokarmowego – np. celiakia, choroba Leśniowskiego-Crohna, niedobór kwasu solnego,
  
• Niektóre leki – np. glikokortykosteroidy, niektóre leki moczopędne, fenytoina.

Warto więc od czasu do czasu sprawdzić jaki jest poziom wapnia we krwi aby wiedzieć czy nie  może być to powodem wielu dolegliwości opisanych powyżej.