W 1987 roku opublikowano pierwszy Europejski Kodeks Walki z Rakiem.
Główne przesłanie kodeksu to:
PROWADZĄC ZDROWY STYL ŻYCIA MOŻNA ZAPOBIEC WIELU ZGONOM SPOWODOWANYM NOWOTWORAMI.
Choć do dziś nie potrafimy precyzyjnie określić jednego czynnika rakotwórczego, to należy przyjąć, że do jego powstania przyczynia się bardzo wspomniany styl życia, nałogi, wykonywany zawód, środowisko, w którym żyjemy.
Pewną rolę odgrywają również czynniki genetyczne.
Palenie tytoniu i e-papierosy.
Dym tytoniowy zawiera około 40 różnych substancji karcinogennych. Szacuje się, że przeciętny palacz żyje krócej, średnio o 15 lat.
Ma to związek z rozwojem nowotworów, zwłaszcza:
– płuc,
– jamy ustnej,
– gardła,
– przełyku,
– trzustki.
Dotychczas nie poznano jeszcze szkodliwości związanych z paleniem e-papierosów i ich wpływu na rozwój nowotworów, zwłaszcza płuc.
Ekspozycja na słońce
Zarejestrowano zwiększoną liczbę przypadków rozpoznania czerniaka skóry, co wiąże się z nadmierną ekspozycją na promieniowanie ultrafioletowe. Zaleca się unikanie nadmiernego opalania i solarium
Wirusy
Istnieje związek pomiędzy niektórymi wirusami a występowaniem nowotworów. W tym kontekście warto promować bezpieczne zachowania seksualne.
Zdrowy styl życia
To podkreślane jest wszędzie.
O jego prozdrowotnym wpływie wszyscy wiedzą. Ale wiedzieć to jedno, a stosować się to drugie.
Przytoczę zalecenia dotyczące AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ I DIETY W PROFILAKTYCE RAKA opracowane przez Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne w 2020 roku.
Co czytamy?
1. Utrzymuj stałą masę ciała przez całe życie.
2. Bądź aktywny fizycznie (300 minut umiarkowanej aktywności/tydzień).
3. Stosuj zdrowy sposób odżywiania.
4. Unikaj alkoholu.
Rola – zwłaszcza diety i aktywności fizycznej ma wpływ na rozwój raka:
– piersi,
– jelita grubego,
– trzonu macicy,
– jajnika,
– trzustki,
– żołądka,
– prostaty,
– tarczycy,
– przełyku.
Zdrowa dieta może zmniejszać ryzyko raka w wielu mechanizmach.
NA CO ZWRACAĆ UWAGĘ, WYKAZUJĄC CZUJNOŚĆ ONKOLOGICZNĄ?
Warto korzystać z okresowych, przesiewowych, bezpłatnych badań profilaktycznych, takich jak:
– cytologia,
– mammografia,
– kolonoskopia.
Jakie objawy mogą sugerować nowotwór?
–Powoli powiększające się węzły chłonne,
– owrzodzenia i zblednięcie śluzówek jamy ustnej, języka, warg,
– krwiste odksztuszane,
– chudnięcie, jadłowstręt,
– powiększające się zmaniona na skórze,
– krew w kale,
– krwiomocz,
– częste parcie na pęcherz.
Utrzymujące się wymienione objawy wymagają pilnej konsultacji lekarskiej i wykonania podstawowych badań laboratoryjnych i fizykalnych.