Żelazo jest ważne dla zdrowa. Jego właściwy poziom w krwi to 60-180 ug/dl.
Powinno być spożywane z kwaśnymi produktami, bo lubi kwaśne środowisko, czyli zawierające kwas askorbinowy. To pietruszka, cytrusy, kiszonki (zwłaszcza niehemowe) – czyli pochodzenia roślinnego.
Najwięcej żelaza posiadają owoce morele, suszone śliwki, jagody, jabłka.
Poprawianie wchłaniania, to zmiana diety, to spożywanie żelaza hemowego- odzwierzęcego, najlepiej w towarzystwie surówek i warzyw.
Co obniża wchłanialność żelaza?
Posiłki z wapniem – nabiał, ser, mleko, zmniejsza wchłanianie i hemowego i niehemowego.
Żelazo pochodzenia zwierzęcego wchłania się w ok 25% natomiast pochodzenia roślinnego 2-3%.
Przy właściwej zróżnicowanej diecie wchłania się ok 10% spożytego żelaza.
Kawa i herbata, czerwone wino zmniejszają wchłanianie żelaza, więc przy śniadaniu z kawą zażycie żelaza a do tego np. magnezu, cynku czy multiwitaminy to zły nawyk.
Należy zrezygnować z picia kawy i herbaty jedząc śniadanie a tym bardziej zażywając tabletki.
Wchłanianie minerałów i witamin wspomoże tylko właściwa dieta.
Wszystko popijać wodą najlepiej z cytryną. Korzystne jest też łączenie żelaza z witaminami z grupy oraz kwasem foliowym.
A gdy jest jego nadmiar?
To tzw. hyperchromatoza.
Przyczyny to: uwarunkowana genetyczne- mutacja w genie HFE.
Osoby z tą mutacją wchłaniają prawe 100 procent spożytego żelaza.
Ale hiperchromatoza może być też wtórna.
Nadmiar żelaza bywa spotykany w wielu chorobach, zwłaszcza:
– w niedokrwistości hemolitycznej,
-w alkoholizmie,
-w marskości wątroby,
-w zapaleniu wątroby,
-w zespołach dysplastycznych.
DIAGNOSTYKA
Poza oznaczaniem poziomu żelaza w krwi (norma to 60-180 ug/dl) lub
(11-33umol/l) oznacza się:
– poziom ferrytyny białka transportującego i magazynującego żelazo,
– TIBC, czyli całkowita zdolność wiązania żelaza oraz
– UIBC, utajone zdolności wiązania żelaza.
Leczeniem i diagnozowaniem zajmują się hematolodzy. Żelazo ma wpływ na wchłanianie się niektórych leków np. antybiotyków z grupy tetracyklin oraz lewodopy- leku stosowanego w leczeniu choroby Parkinsona.