Czy ADHD u dorosłych istnieje? Nad tym zagadnieniem zastanawialiśmy się na jednym ze zjazdów neurologów i psychiatrów.
Co to jest ADHD?
ADHD, attention deficit hyperactivity disorder, to zespół nadpobudliwości psycho-ruchowej, kojarzone zwykle z dziećmi. Należy o zaburzeń neurorozwojowych.
Pierwsze opisy pochodzą jeszcze z XVIII wieku, gdy podejmowano próby definiowania zdolności skupiania uwagi.
Obecna nazwa została po raz pierwszy użyta w roku 1994.
Obawia się ciągłą potrzebą ruchu, problemami w szkole w związku z trudnościami z koncentracją. Objawy zaczynają być zauważalne około 3-6. roku życia.
Istnieją 3 podtypy tego zespołu:
1. z przewagą zaburzeń uwagi,
2. z przewagą nadruchliwości,
3. mieszany.
Mogą występować dodatkowo inne zaburzenia natury psychicznej.
Częściej występują u chłopców.
Problem występuje na całym świecie i obecnie nazywany jest plagą XXI wieku,
Rozpowszechnienie to około 3,5 % u dzieci i około 1,4 % u dorosłych.
Przyczyny
Są genetyczne i środowiskowe. Stopień dziedziczenia jest wysoki, bo szacuje się go na ponad 70% przypadków.
Potwierdzają to również moje obserwacje moich młodych pacjentów w gabinecie neurologicznym, czy w czasie terapii biofeedback.
Co nasila objawy zespołu?
-Stres okołoporodowy,
-Palenie tytoniu,
-Zaburzenia emocjonalne rodziców,
-Niska masa urodzeniowa,
-Uszkodzenie okołoporodowe.
Według teorii Russle’a Barkleya powstanie zespołu wiąże się z zaburzeniami funkcji hamujących i aktywujących w ośrodkowym układzie nerwowym.
Badania neuroobrazowe w ADHD wykazują zaburzenia przepływu krwi i metabolizmu w okolicy kory przedczołowej oraz jąder podstawy i móżdżku.
Objawy
-Trudności w skupieniu uwagi,
-Łatwe rozpraszanie uwagi,
-Gubienie i zapominanie,
-Przerywanie wcześniej rozpoczętych zadań,
-Szybkie nudzenie się zajęciami,
-Trudności z siedzeniem przed dłuższy czas,
-Potrzeba ciągłego ruchu,
-Działanie często bez zastanowienia,
-Niecierpliwość.
Dzieci z ADHD bywają często bardzo inteligentne, zwłaszcza w zakresie inteligencji wizualnej, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w sposobach nauczania tych dzieci.
Wymagają więc dużej uwagi i indywidualnego podejścia i w domu iw szkole.
Mają czasem problemy z komunikacją społeczną co tworzy problemy funkcjonowania w środowisku.
Nieleczone ADHD powoduje dalsze konsekwencje:
-niską samoocenę,
-gorsze wyniki w nauce,
-odizolowanie środowiskowe,
-gorsze relacje rodzinne,
-skłonność do uzależnień.
Rozpoznanie
-Wymaga wielospecjalistycznej oceny i wykluczenia organicznych przyczyn zaburzeń zachowania.
-Powinno trwać nie krócej niż 6 miesięcy.
-Pierwsze objawy występują przed 12 rokiem życia,
-Pomocne bywają skale stosowane przez psychologów do oceny ADHD z wersjami dla rodziców, dla nauczycieli i dla pacjenta.
Leczenie
Jest trudne, bo wymaga zaangażowania najbliższej rodziny u nauczycieli w szkole.
Wymagane są właściwe postępowanie, cierpliwość, dowartościowywanie, zachowanie spokoju i właściwych relacji.
Pomocna jest pomoc behawioralna, czyli nauczanie zachowań pożądanych i niepożądanych dla zmniejszania objawów, zarówno u pacjenta jak i otoczenia, zwłaszcza rodziny.
Nie bez znaczenia jest wysoki procent aspektu genetycznego, czyli możliwości występowania podobnych objawów w rodzinie np. matki.
Bardzo pomocne w terapii są treningi biofeedback, czyli niefarmakologiczna metoda rehabilitacji funkcji poznawczych, przynosząca bardzo dobre efekty.
Czy istnieje ADHD u dorosłych?
To pytanie pozostaje nadal otwarte…