To słowo znajduje się często w opisie badań radiologicznych kręgosłupa.
Co to takiego?
Stenoza to zwężenie. Stenoza nie jest chorobą, to objaw.
Może dotyczyć też np. naczyń krwionośnych (aorty, lub tętnicy szyjnej). Skutkuje to pogorszeniem przepływu krwi i w konsekwencji niedokrwieniem określonych narządów.
Może dotyczyć kręgosłupa i o tym będzie mowa, stenoza doprowadza do ucisku na struktury nerwowe i jest powodem bólu.
Słowo to bywa często używane w opisach badań radiologicznych kręgosłupa i jest to powód wielu dolegliwości, głównie bólowych.
Czym może być spowodowana stenoza w kręgosłupie?
W kanale kręgowych, wzdłuż prawie całego kręgosłupa przebiega rdzeń kręgowy, należący do ośrodkowego (centralnego) układu nerwowego.
Już sama nazwa wskazuje, że jest to niezwykle ważna struktura dla funkcjonowania organizmu.
Pomiędzy kręgami, poprzez otwory międzykręgowe z kolei wychodzą na obwód korzenie nerwowe, przekazujące impulsy, czyli drogi aferentne i eferentne.
Dodatkową osłoną dla tych struktur w obrębie kanału kręgowego są opony, z których najważniejsza jest opona twarda.
Tyle tytułem wyjaśnienia i przypomnienia w skrócie anatomii.
Wskutek stenozy mogą więc ulec uciskowi zarówno korzenie nerwowe jak i sam rdzeń kręgowy.
Stenoza spowodowana bywa głównie:
-zmianami w kręgosłupie typu dyskopatii,
-kręgozmykiem,
-zmianami zwyrodnieniowymi,
-wadą rozwojową,
-urazem,
-nowotworami.
Badanem neurologicznym stwierdza się często ograniczenie ruchomości odcinka dotkniętego stenozą oraz objawy uszkodzenia korzeni czuciowych, bądź ruchowych.
W przypadku zmian dotyczących obwodowego układu nerwowego, czyli korzeni nerwowych, mogą być stwierdzane badaniem neurologicznym:
– osłabienie odruchów fizjologicznych,
-zaburzenia czucia,
-dodatnie objawy rozciągowe (Lasequa, Fajersteina- Krzemickiego, Mackiewicza) o których pisałam w moim pierwszym ebooku.
Objawem charakterystycznym jest tzw. chromanie neurogenne, czyli nasilanie się bólu w czasie chodzenia.
Bardziej niebezpieczne są stenozy powodujące ucisk rdzenia.
Początkowo mogą to być tylko cechy ucisku na worek oponowy, a w bardziej nasilonych zwężeniach już samego rdzenia kręgowego.
Jest to tak zwana mielopatia.
Najczęściej objawy mielopatii dotyczą odcinka szyjnego i występują głownie u osób starszych, w związku z rozwojem zmian zwyrodnieniowych dysków, więzadeł, kości.
Objawia się bólem promieniującym do kończyn górnych, osłabieniem siły mięśniowej, zaburzeniami czucia, ograniczeniem bólowym ruchomości odcinka szyjnego kręgosłupa lub wręcz jego usztywnieniem.
Gdy dochodzi do ucisku na rdzeń kręgowy objawy mogą dotyczyć czterech kończyn, mogą wystąpić niedowłady lub porażenia, zawsze poniżej miejsca uszkodzenia.
Rozpoznanie przyczyny stenozy ustala się po wykonaniu badan obrazowych – MRI oraz TK.
Leczenie może być:
-zachowawcze.
Leczenie jest leczeniem objawowych, usuwającym bądź minimalizującym konsekwencje stenozy, z zastosowaniem leków p/bólowych, nlpz, sterydów i rehabilitacji.
-operacyjne.
Zabieg operacyjny polega na odbarczeniu uciśniętych struktur nerwowych poprzez usunięcie zmian zwyrodnieniowych, więzadeł, dysku.
W zależności od rozległości zmian (zmiany jedno czy wielopoziomowe) zabieg wykonuje się metodą tradycyjną lub endoskopową.
Pamiętam mojego pacjenta, 35-letniego Maćka, który wiele lat temu doznał silnego urazu kręgosłupa, pracując na kopalni. Było to w początkowym okresie mojej pracy w szpitalu, tuż po odejściu z kliniki.
Maciek przyjęty był do naszego szpitala nie bezpośrednio po zdarzeniu, ale kilka lat później, z powodu utrzymujących się dolegliwości bólowych, osłabienia kończyn (tetrapareza spastyczna), bólów i trudności w poruszaniu się. Były to objawy mielopatii szyjnej.
Powodem uszkodzenia rdzenia była znaczna pourazowa stenoza odcinka szyjnego kręgosłupa.
Dotychczas leczony był zachowawczo, a po zapoznaniu się z dokumentacją, konsultujący nas neurochirurg zaproponował zabieg operacyjny.
Maciek zgodził się na zabieg. Po zabiegu był długi czas rehabilitacji. Po tym leczeniu poczuł się znacznie lepiej.
Oczywiście nie wszystkie obawy ustąpiły (pozostało wzmożone napięcie typu spastycznego, jako konsekwencja uszkodzenia dróg piramidowych), ale Maciek jest samodzielny, dużo sam ćwiczy, porusza się sprawnie, mimo pewnych ograniczeń żyje aktywnie, pływa, żegluje i okresowo poddaje się rehabilitacji.
Wiadomości mam przekazywane na bieżąco, bo odwiedza mnie co jakiś czas w poradni.
I zawsze jest uśmiechnięty.
